රජතෙම ඇමතියකුට කථා කොට පළමු ඇමතියා කී දෙයට වඩා දුෂ්කර වූ දෙයක්‌ ලෝකයෙහි තවත් ඇත් දැයි විමසූ විට ඔහු කියන්නේ මහරජතුමනි වචනය නිසා ජීවත් වන අය නැත. එබැවින් වචනය නිෂ්ඵලය. යමෙක්‌ පොරොන්දු වූ හැටියට ම වස්‌තු ලෝභය හැර පියා පොරොන්දු වූ දෙය දෙයි නම් එය ඊටත් වඩා දුෂ්කර වැඩකැයි කීවේ ය.

සැවොම මේ දුර්ලභ වූ මිනිසත් භවයෙන් උපරිම ඵල නෙලා ගනිත්වා !

සෝනක නම් වූ දිළිඳු තරුණයාගේ ධජ පූජාව

දුගී දුප්පතකු වූ සෝනකට තමා සන්තක ව තිබුණේ එක ම උතුරු සළුවක් පමණෙකි. එය මැනැවින් සෝදා පිරිසුදු කොටැ විසි රියන් පමණ වූ උණ ගසෙක අග කෙළවරෙහි කොඩියක් මෙන් ගැට ගසා චෛත්‍යය වටා ඔසවාගෙන යමින් සාදුකාර නඟමින් පිරිනිවන් පා වදාළ පදුමුත්තර බුදුරජාණන් වහන්සේට අපිරිමිත වූ ශ්‍රද්ධාවෙන් ධජ පූජාවක් කෙළේ ය. සෝනක තරුණයාගේ තරමට එය අති විශිෂ්ට වූ මහානිසංස වූ උතුම් බුද්ධ පූජාවක් විය.
ලෝක සත්ත්වයා අනූපමේය මෛත්‍රී කරුණා ජලයෙන් සුවපත් කළා වූ සුවහසක් ලොවැ දනන් හට ශක්තියක් වූ තුන් ලෝකාග්‍ර වූ අසම සම වූ බුදුවරයන් වහන්සේ නමක උදෙසා පුද පූජා පවත්වමින් උපහාර දැක්වීමට සාමාන්‍ය මිනිසකු තුළ දැඩි ශ්‍රද්ධාවක් පහළ වූයේ නම් හෙතෙමේ මහා පුණ්‍යවන්තයෙකි. ඒ පිළිබඳව කතාන්තරයක් ධර්මයෙහි සඳහන් වන්නේ මෙසේ ය.
මේ මහා භද්‍ර කල්පයට පෙරාතු ව “පදුමුත්තර” නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ සමයෙහි “හංසවතී” නුවර එක් දුගී පවුලක පිරිමි දරුවෙක් උපන්නේ ය. නමින් ඔහු සෝනක නම් විය. අගහිඟකම් මැද ජීවත් වූ අසරණ පවුලක් නිසා නිසි වයසට පැමිණිය ද සෝනක දරුවාට ප්‍රමාණවත් අධ්‍යාපනයක් ලබා දීමට ඔහුගේ මවුපියෝ අසමත් වූහ.
එදවස පදුමුත්තර බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඳ පුදාගෙන බණ ඇසීමට උන්වහන්සේ වැඩ විසූ විහාරය වෙත බොහෝ පිරිස් දිනපතා ගිය හ. ඒ බව නිතර දෙවේලේ දුටු සෝනක තරුණයා ද බුදුන් දැක බණ අසන්නට එම පිරිස් හා එක් විය.
ඔහු අනෙකුත් සැදැහැවතුන් මෙන් විහාරස්ථානය අතුපතු ගා පිරිසුදු කැරෙමින් මල් පහන් පුදමින් බුදුන් වැඳ බණ ඇසුවේ ය. තෙරුවන් සරණ ගිය ඔහු පංච ශීලය රක්ෂා කළ උපාසකයකු බවට පත් විය. මහා පරිමාණයෙන් දන් නොදුන්න ද විහාරස්ථානයෙහි කුදු මහත් කටයුතුවල දී ශ්‍රම දායකත්වයෙන් සිය යුතුකම් ඉටු කෙළේ ය. වත් පිළිවෙත් රකිමින් නිරන්තරයෙන් විහාරයට ගොස් පින්කම්වලට සහභාගි විය. මෙලෙස බුදුන් වඳින්නට ගිය සෝනක තරුණයා ගැන කා තුළත් පැහැදීමක් ඇති විය.
පදුමුත්තර බුදුරජාණන් වහන්සේ දෙව් මිනිසුන් සහිත ලෝක සත්ත්වයා කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් සද්ධර්මය දේශනා කැරෙමින් වැඩ හිඳ අවසානයේ සියලු සංස්කාර ධර්මයන් අනිත්‍ය කොටැ ප්‍රත්‍යක්ෂ කැරෙමින් පිරිනිවන් පා වදාළ සේක.
ආදාහනයෙන් පසු ශේෂ වූ ශාරිරීක ධාතූන් වහන්සේලා ඒකරාශී කොට සත් යොදුන් උස මහා චෛත්‍යයක් ඉදිකරවා එහි ධාතූන් තැන්පත් කළ හ. එසේ තැන්පත් කොටැ පදුමුත්තර සර්වඥ ධාතුන් නිදන් කරන ලද මහා චෛත්‍ය රාජයාණන්ට පුද පූජා පැවැත්වූ දහස් ගණන් සැදැහැවතුන් පින්වතුන් අතර සෝනක තරුණයා ද විය. මල් මාලා මල් වැල් ධජ පතාකාදියෙන් චෛත්‍යය සරසමින් ගෞරව උපහාර දැක් වූ මහා ජන සමූහයා මෙන් නොව, සෝනක තරුණයාගේ පූජාව වෙනස් මඟක් ගත්තේය.
දුගී දුප්පතකු වූ සෝනකට තමා සන්තකව තිබුණේ එක ම උතුරු සළුවක් පමණෙකි. එය මැනැවින් සෝදා පිරිසුදු කොටැ විසි රියන් පමණ වූ උණ ගසෙහි අග කෙළෙවරෙහි කොඩියක් මෙන් ගැට ගසා චෛත්‍යය වටා ඔසවාගෙන යමින් සාදු නාද නඟමින් පිරිනිවන් පා වදාළ පදුමුත්තර බුදුරජාණන් වහන්සේට අපරිමිත වූ ශ්‍රද්ධාවෙන් ඔහු ධජ පූජාවක් කෙළේ ය. සෝනක තරුණයාගේ තරමට එය අති විශිෂ්ට වූ මහානිසංස වූ උතුම් බුද්ධ පූජාවක් විය.
සෝනක දුගී තරුණයාගේ අසහාය වූ බුද්ධ පූජෝපහාරය චෛත්‍යය ආරක්‍ෂාවට පැමිණ සිටි යක්ෂ සේනාධිපතියන් අතරින් නායක “අභිසම්මතක” නම් යක්ෂ සේනාධිපති තෙමේ දැක සෝනක තරුණයා කෙරෙහි අතිශයින් ම පැහැදුණේ ය. පැහැදී ඔහු ගැන මහත් අනුකම්පාව ඇති වැ,
“මෙම සෝනක තරුණ තෙමේ එසේ මෙසේ ව පුණ්‍යවන්තයකු නොවේ. පිනට දහමට ලැදි මොහු බෙහෙවින් ශ්‍රද්ධාවන්ත ය. දුගී දුප්පත්කමින් මිරිකී ගිය ද ඔහු සතු එක ම වස්තුව මෙම උතුරු සළුව පමණෙකි.
එය මැනැවින් සෝදා පිරිසුදු කොටැ කොඩියක් සේ උණ ගසෙක මුදුන් කෙළවර ගැට ගසා ඔසවා ගෙන චෛත්‍යය වටා ප්‍රදක්ෂිණා කැරෙමින් සර්වඥ ධාතූන් වහන්සේලා වෙතැ දක්වන මෙම උපහාරය සුළු පටු නොවූ පින්කමෙකි. මතු ආත්ම භාවයන්ට රැස්කර ගන්නා මහත් වූ කුසල ශක්තියකි. එසේ හෙයින් ම විසින් ද මොහුට යම් උපකාරයක් කළ යුතු යැ” යි සිතී ය.
ඉන්පසු කොඩියක් මෙන් උණ ගසේ මුදුන් කෙළවර ගැට ගසා චෛත්‍යය වටා ඔසවා ගෙන ගිය උතුරු සළුව යක්‍ෂ සේනාධිපති විසින් තමා අතට ගත්තේ ය. ගෙන අන්‍යයන්ට නොපෙනෙන සේ කොඩිය පමණක් ප්‍රදර්ශනය වන අයුරින් චෛත්‍යය වටා අහසින් යමින් එය ප්‍රදර්ශනය කෙළේ ය.
ආශ්චර්යවත් මේ සිද්ධිය දැකීමෙන් විස්මයට පත් වන්දනාකරුවන් මහත් සේ හඬ නඟා සාදු නාද පැවැත්වූහ. එයින් වඩාත් ප්‍රමෝදයට පත්ව ධෛර්යමත් වූ සෝනක වඩ වඩාත් පින්කම්වල යෙදෙමින් සැපවත් ජීවිතයක් ගෙවී ය. මෙලෙස කාලය ගෙවී යත් ම වියපත් ව මිය ගොස් දෙව් ලොව දිව්‍ය පුත්‍රයකු ලෙස පහළ විය.
එතැන් පටන් මහා කල්ප ලක්‍ෂයක් පුරා දිව්‍ය ලෝක මනුෂ්‍ය ලෝකවල උපත ලබමින් අප්‍රමාණ වූ දිව්‍ය සැප මනුෂ්‍ය සැප අනුභව කැරෙමින් අවසානයේ මේ මහා භද්‍ර කල්පයෙහි අපගේ ශාන්ති නායක වූ ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ ජීවමානව වැඩ වසන සමයේ සැවැත් නුවර වංශවත් බ්‍රාහ්මණ පවුලක උපත ලැබී ය. මෙසේ උපත ලද පින්වත් බ්‍රාහ්මණ කුමරු “උපවාන” නම් විය.
උපවාන කුමරු විසි වයස් පැමිණ කල්හි දක්‍ෂ ලෙස ශිල්ප ශාස්ත්‍ර ප්‍රගුණ කෙළෙන් තරුණ විය එළැඹෙත් ම ඉගෙනීමේ කටයුතු නිම කෙළේ ය.
මෙම අවස්ථාව වන විට අනාථපිණ්ඩික මහා සිටාණෝ අප බුදුපියාණන් උදෙසා ජේතවන විහාරය ඉදිකිරීමේ පින්කමෙහි නිරතව සිටියහ. නිරන්තරයෙන් පිනට දහමට සිත් ඇලී සිටි උපවාන බමුණු තරුණයා ජේතවන මහා විහාරය බුදුරදුන් ප්‍රමුඛ මහා සංඝයා වහන්සේ වෙතැ පූජා කිරීමේ අති උතුම් පුණ්‍ය කර්මයට ද සහභාගි වෙමින් ඒ සඳහා දායකත්වය සපයමින් කුසල් සම්භාරයක් රැස්කර ගනිමින් අතිශය සතුටට පැමිණ සිටියේ ය.
ජේතවන මහා විහාරය බුදුරදුන් වෙතැ පූජා කිරීමෙන් අනතුරුව උන්වහන්සේ එහි වැඩ වාසයට පැමිණීම නිසා සැවැත්නුවර වාසීන්ට පින්දහම් හි යෙදීමට හොඳ ම අවස්ථාව උදා විය. මේ නිසා බුදුන් වැඳ බණ ඇසීමට යන පිරිස දිනෙන් දින දස දහස් ගණනින් වැඩි වන්නට විය.
උපවාන තරුණයා ද දිනපතා බණ අසන්නට ජේතවනාරාමයට ගියේ ය. එහෙයින් ඔහු තුළ පැවැති ශ්‍රද්ධාව වඩ වඩාත් දියුණු විය. එමෙන් ම බණ ඇසීමෙන් ජීවිතය පිළිබඳ යථාවබෝධයක් ලැබී ය.
ජීවිතයෙහි නිස්සාර බව දුටු හෙතෙම කළකිරීමට පත් විය. තෙරක් පරතෙරක් නැති කම්කටොලුවලින් ගහන ගිහි ජීවිතයෙහි කටුක දුක අවබෝධ කෙළේය. කළකිරීමට පත් උපවාන තරුණයාට පැවිදිවන්ට සිතක් පහළ විය.
නොබෝ කලෙකින් බුදුරජාණන් වහන්සේ වෙතැ එළැඹි උපවාන තරුණයා උන්වහන්සේගේ අනුදැනීම මත පැවිද්දට පත් වූයේ ය.
බුදුන් වහන්සේ ඇසුරු කැරෙමින් උන්වහන්සේ උන්වහන්සේ වෙනුවෙන් උපස්ථානයෙහි යෙදුන උපවාන භික්ෂූන් වහන්සේ බණ දහම් හදාරමින් දියුණු කැරගත් ප්‍රඥාව ඇත්තේ විවේකස්ථානයක් සොයා ගොස් බවුන් වඩා වැඩිකල් නොගොස් සව් කෙලෙසුන් ප්‍රහීන කොටැ ලබන්නා වූ ප්‍රණීත වූ මහ රහත්භාවයට පත් වූහ.
ධාතූන් වහන්සේලා නිදන් කළ චෛත්‍යය වටා පුරා මාසයක් ප්‍රදක්ෂිණයෙහි යෙදෙමින් පදුමුත්තර සර්වඥයන් වහන්සේ නමට ධජ පූජාවක් පැවැත්වීමෙන් උපහාර පැවැත්වීය. එහි කුසල් බලයෙන් මහා කල්ප ලක්ෂයක් පුරා දෙව් මිනිස් දෙගතියෙහි උපත ලබා අප්‍රමාණ වූ සැප සම්පත් විඳ අවසානයේ මාගේ ශාසනයෙහි පැවිදව මහ රහත් භාවයට පත් වූහ” යි ;පර’පර සන්ධි ගලපා වදාළ සේක. බුදුන් වහන්සේගේ දේශනයට සවන් දුන් ශ්‍රාවකයින් බොහෝ දෙනෙක් මාර්ග ඵල ලාභීහු බවට පත් වූහ.
උඩුබද්දාවේ සෝමරත්න බන්නැහැක
¤☸¤══════¤☸¤☸¤══════¤☸¤
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...